نوآیند ۲

از آذر ۱۴۰۱ تا تیر ۱۴۰۲ به همت گروه آینده‌پژوهی دفتر حکمرانی مرکز پژوهش‌های مجلس، برگزار شد.

 

 

عملکرد ما در نوآیند ۲

امسال چه اعداد و ارقامی داشتیم؟

۶۰۰+شرکت کننده
۱۷۸+ایده
۹موضوع
۱۵ایدۀ برگزیده

برندگان نوآیند ۲

سرگروه

سید محمدحسین موسوی

موضوع

چالش های فقهی-حقوقی فراگیری تراشه های عصبی

رتبه

۱
اعضای گروه: مرتضی انصاری
چکیده ایده: با گسترش روندهایی مانند دیجیتالی شدن همه چیز، گسترش و تعمیق علوم اعصاب و نوروتکنولوژی، همگرایی ماشین و انسان، افزایش پژوهش‌ها و سرمایه‌گذاری‌های سازمان‌های دولتی مانند شورای تحقیقات ملی آمریکا و شرکت‌های خصوصی مانند شرکت نورالینک بر روی تراشه‌های عصبی و همچنین مجوز سازمان غذا و دارو آمریکا برای کاشت این تراشه‌ها در مغز انسان، به فراگیری تراشه‌های عصبی در آینده بینجامد. تراشه عصبی، که مبتنی بر فناوری درک زبان مغز و ایجاد دستور به سلسله اعصاب است، چالش‌های فقهی-حقوقی گسترده‌ای را در آینده پدید خواهد آورد، که از هم اکنون نیازمند سیاستگذاری و تعیین حدود است.سوء استفاده از داده‌کاوی داده‌های انبوه مغزی، سرقت اطلاعات عصبی و ذهنی افراد، رصد اطلاعات ذهنی شهروندان جامعه از سوی دولت، حفظ حریم شخصی و داده های خصوصی شهروندان، دستکاری احساسات افراد برای جلوگیری از ارتکاب جرم و جنایت، هک شدن دستگاه عصبی افراد و ظهور رفتار مجرمانه از آنها، و بهره‌گیری از تراشه‌های عصبی برای سربازان در جنگ‌ها از جمله چالش‌های حقوقی-فقهی تراشه‌های عصبی در آینده هستند.

سرگروه

معصومه معنوی

موضوع

کوچ دسته جمعی دانش آموزان به متاورس

رتبه

۱
اعضای گروه: فاطمه‌زهرا هاشمی – اکرم اکبریان – محدثه میرنجم‌الدین – حدیث معنوی
چکیده ایده: ” فردا فضای مدرسه رو تغییر میدم؛ نظرت چیه؟ “، “می خوام چند تا از افزونه های آموزشی جدید خرید کنم”، ” تازگی ها با یه مدرسه ای تو آفریقای جنوبی آشنا شدم. تاریخ استعمار رو خیلی خوب بازنمایی میکنن، دارم تو کلاس هاشون شرکت می کنم.” این ها بخشی از گفتگوهای دانش آموزان جهان در دنیایی است که امکان آموزش بین المللی، تعاملات گسترده، حضور در فرهنگ ها و جوامع مختلف را فراهم می سازد. رشد فناوری ها و علاقه مندی دانش اموزان به مدل های جدید آموزشی، پدید آمدن چنین فضایی به عنوان بدیل نظام رسمی آموزش و پرورش را امکان پذیر می نماید. مساله اساسی در این مورد، تامل پیشدستانه و اتخاذ سیاست های مناسب جهت جلوگیری از غافلگیری های غیر قابل جبران است.

سرگروه

محمدعلی ماهرالنقش

موضوع

بحران احتکار منابع تولید کشور

رتبه

۱
اعضای گروه: سیدمحمد امین پوریزدان‌پرست – عرفان توسلی – مهدی یاسری‌پور
چکیده ایده: تولید به عنوان شاه کلید حل مشکلات کشور(انواع مشکلات: اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و…)  می‌تواند موجب احیا و توسعه اکوسیستم اقتصادی کشور باشد، از این رو و در راستای رشد و رونق تولید مجموعه‌ی متنوعی از انواع حمایت‌ها، معافیت‌ها، قوانین و انحصارات و.. به نفع تولیدکنندگان اعمال می‌شود، اما متاسفانه سوء استفاده برخی(از این منابع محدود تولید کشور) در مسیرهای مخرب و غیرسازنده (همچون: فروش مواد اولیه و مجوز تولید، انواع تسهیلات و معافیت‌ها، زمین، استفاده از منابع انرژی و طبیعی ارزان قیمت، مزایای شهرک صنعتی و…) و احتکار منابع تولید(به عنوان مانع تحقق تولید)، از طرفی توجه به فرصت و تهدیدها آتی همچون: فرصت محدود پنجره جمعیتی متخصص و تهدید عدم رعایت عدالت اجتماعی و… ضرورت و فوریت حل این چالش (تنقیح و تدوین قوانین، مالیات پلکانی بر رکود منابع تولید، جدایی مالکیت از مدیریت و…) و بحران آینده را مشخص می‌کند.

سرگروه

مرتضی زنگنه

موضوع

 الگوی سوم امنیت غذایی؛ ایران آینده بدون گرسنگی و بیماری

رتبه

۱
اعضای گروه: نرگس بنائیان
چکیده ایده: کلان روندهای حاکم بر امنیت غذایی آینده مردم جهان عبارتند از: تغییرات اقلیمی، گسترش شهرنشینی و تغییر عادات غذایی مردم، ظهور منابع پروتئینی جایگزین با منابع فعلی. به دلیل تغییر اقلیم، تداوم تأمین سبد غذایی مرسوم در ایران، کشور را تا ۳۰ سال آینده تبدیل به وارد کننده بزرگ مواد غذایی خواهد کرد. در مواجهه با ناامنی غذایی در آینده، الگوی سوم امنیت غذایی به دنبال حمایت از تاب آوری امنیت غذایی در شرایط اقلیم خشک ایران است. تاب آوری امنیت غذایی نیازمند اصلاح عمیق الگوی غذایی مردم با توجه به اصل سیری سلولی و تعیین سبد غذایی پایدار، سالم و بومی است به شکلی که سازگار با اقلیم خشک ایران بوده و حداقل وابستگی به واردات را داشته باشد. افزایش تابآوری نیازمند احیای دیمزارها، گسترش باغبانی، گسترش گلخانه‌ها، کاهش زراعت آبی، تدوین الگوی کشت بر پایه سبد غذایی سازگار با اقلیم خشک، توسعه فناوری منابع غذایی جدید مانند گوشت مصنوعی است.

سرگروه

سیدمحمد میرجبرئیلی

موضوع

دولت خدمت آفرین و پلتفرمی، دربرابر دولتی منفعل و تقاضا محور (با شناسایی هوشمند خدمات عمومی جدید دولت تا سال ۱۴۲۲)

رتبه

۱
اعضای گروه: هادی کرمی – یاسمن نزیمی
چکیده ایده: با توجه به ‌کلان‌روندهای جمعیت‌شناختی، شتاب تصاعدی فناوری‌های نوظهور و رویدادهای بنیادبرافکن در آینده مشابه کرونا، به نظر می‌رسد در آینده تغییرات عمده‌ای در عرصه خدمات عمومی ایجاد خواهد شد؛ بر همین اساس ناگزیر نقش دولت‌ها در ارائه خدمات عمومی به مردم، تغییر اساسی خواهد کرد و نسل آینده، خدمات عمومی جدیدتر و با کیفیت‌تری از دولتها مطالبه خواهند کرد. براین اساس یکی سناریوهای آینده حکمرانی، گذر از حکمرانی رسمی به فراحکمرانی و ظهور ابزارها، حیطه‌ها، مدل‌ها و معناهای جدید در فضاهای حکمرانی است. یکی از مسائل نوپدید در این بخش، ظهور دولت‌های پلتفرمی‌ است.
در دولت‌های پلتفرمی حکمرانی به وسیله پلتفرم‌ها یا سکوهای فعالیت مجازی انجام می‌گیرد، نه حکمرانی بر پلتفرم‌ها که بیشتر ناظر بر نظارت دولتی بر پلتفرم‌هاست؛ بر این مبنا پلتفر‌م‌ها، یا سکوهای فعالیت مجازی هم نقش ارائه دهنده خدمات عمومی خواهند داشت و هم نقش خودحکمرانی یا خودتنظیم‌گری در شناسایی، کشف و احصاء خدمات عمومی جدید و بروزرسانی خدمات عمومی و واگذاری مسئولیت ارائه خدمات قابل واگذاری به مردم، را ایفا خواهند کرد. براین اساس بایستی دولت متقاعد شود تا در ارائه خدمات عمومی به مردم، براساس یک نقشه راه منسجم، به تدریج رویکرد خود را از رویکرد منفعل و تقاضامحور، به رویکرد دولت خدمت‌آفرین، پلتفرمی و تنظیم‌گر تغییر جهت دهد.

سرگروه

فاطمه السادات معصومی

موضوع

 اقتصاد هیدروژنی

رتبه

۲
اعضای گروه: محمدداوود مجیدپور – محبوبه جعفری
چکیده ایده: سوخت هیدروژن به عنوان راهبرد نوآورانه در مبارزه با کاهش انتشارکربن، درجهان بسیار موردتوجه قرار گرفته است. حمایت‌های قوی سیاسی، نظارتی و مالی در مناطق مختلف اروپا، آسیاوآمریکا و…به ویژه‌کشورهای حاشیه خلیج فارس و روسیه، سریعاً هیدروژن را به یک منبع اساسی و سوخت کلیدی تبدیل خواهد کرد و روز به روز تقاضای هیدروژن بیشتر خواهد شد. براساس گزارش‌های مرکز CSIS و IEA، هدف روسیه و عمان تا دهه ۲۰۳۰ برای تولید و صادرات حدود ۳ میلیون تن هیدروژن(آبی و سبز)می‌باشد ودر این جهت برنامه ریزی‌های دقیق و سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی انجام داده‌اند. درهمین راستا با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک ایران از طریق دسترسی به آب‌های خلیج فارس، دارابودن رتبه دوم ذخایرگازجهان(جهت تولید هیدروژن آبی)، قدرت تولید انرژی خورشیدی، دانش هسته‌ای و استفاده از انرژی امواج(جهت تولید هیدروژن سبز)، ایران پتانسیل بسیار بالایی جهت تولید هیدروژن داشته و قادر است با تبدیل شدن به هاب اصلی انرژی، نقشی کلیدی در تولیدو اقتصاد منطقه ایفا کند.

سرگروه

حمیدرضا کریمیان سیچانی

موضوع

خودکشی‌های نوینِ انتخابی ارمغان دنیای مجازی برای نسل آلفا

رتبه

۲
اعضای گروه: سیما خالقیان – امین عباسی – منصور مرکبیان – کامیاب معصومی
چکیده ایده: حضور پر رنگ فضای مجازی در زندگی نسل آلفا و وجود گسل نسلی میان این نسل و والدین آن‌ها، باعث تاثیرپذیری بسیار زیاد این قشر از فضای مجازی خواهد شد. در نتیجه قوه خیال در مقابل قوه عاقله پر رنگ‌تر شده و باعث می‌شود این نسل درک صحیحی از دنیای واقعی و خطرات آن نداشته باشد. مواردی مانند چالش نهنگ آبی که گفته شده منجر به خودکشی ۱۳۰ نوجوان گردید، و یا رشد استفاده از مواد مخدری مانند: LSD و DMT  و اینکه خودکشی دومین عامل مرگ و میر نوجوانان اعلام شد، نشان از احتمال چالشی بزرگ در آینده است. رشد گرایش به فعالیت‌های پرهیجان و خطرناک و مواردی مانند مواد مخدر، عرفان‌های نوظهور و نهایتاً چالش‌های جدید مانند خودکشی‌، از پیامدهای قابل حدس این وضعیت می‌باشد.  لازم است سیاستگذار هم برای جلوگیری و کاهش این روند و هم برای مواجهه با پیامدهای آن خود را آماده سازد.

سرگروه

علی مسافری ضیاءالدینی

موضوع

 انسان سایه ها

رتبه

۲
اعضای گروه: مرتضی موسوی
چکیده ایده: انسان سایه ها در واقع همان همزاد های انسان ها در فضای مجازی هستند که توسط هوش مصنوعی تولید و در خدمت اهداف قانونی افراد و شرکت ها یا اهداف غیرقانونی هکرها یا مجرمان سایبری به کار برده می‌شوند.  چشم انداز رو به رشد از توسعه به کارگیری آنها زنگ هشداری برای مداخله بهینه سیاست گذار و لزوم احراز هویت انسان سایه ها و شفاف شدن نسبت آن با مالکان حقیقی آنها است.

سرگروه

مرضیه سادات سجادی

موضوع

چالش‌های‌مادری‌نسل Z  نسل‌بومیان‌دیجیتالی

رتبه

۲
اعضای گروه: فضه فدایی – محمدمهدی انبیائی
چکیده ایده: ویژگی های متفاوت نسل Z که بومیان دیجتیالی هستند باعث شده است که برخی تصور کنند آنها نمی توانند مادری کنند چرا که آنها را افرادی بی مسئولیت و منفعت طلب می دانند که به دنبال منفعت شخصی می باشند و نسبت به پذیرش فرزند در ابهام هستند. در صورتی که این نسل افرادی هوشمند، کاردان (عملگرا) و مسلط بر تکنولوژی (و نه همزیست با تکنولوژی) هستند که از این ابزار برای فرزندداری خود نیز بهره می برند. این نسل، نامادران دیجیتال نیستد، آن ها مادری های متفاوتی دارند که لازم است با اتخاذ راهبرد هم آفرینی، با مشارکت خود آنها به طراحی مدل همسری و مادری آینده پرداخت.

سرگروه

علی حاتمی

موضوع

نسبت­ حمایت بالقوه و چشم انداز صندوق های بازنشستگی در ایران

رتبه

۲
اعضای گروه: نگار رمضی – نورالدین فراش خیالو
چکیده ایده: صندوقهای بازنشستگی به عنوان یکی از لایههای نظام تأمین ‌اجتماعی در ایران در نتیجه تحولات اقتصادی و جمعیتی (کاهش باروری، افزایش امید زندگی و افزایش سالمندی)، واکنشهای شدیدی نشان داده است و تامین اعتبارات کمک به صندوقهای بازنشستگی از طریق منابع ناپایدار فشار بسیاری را بر بودجه امور رفاهی کشور وارد میکند. با توجه به تغییرات ساختار سنی در چند دهه آینده و افزایش نسبت سالخوردگان، بخش صندوقهای بازنشستگی، بهداشت و درمان هزینهبر خواهد بود و الگوی مصرف نیز تغییر خواهد کرد. فشار ناشی از سالخوردگی و کاهش نسبت حمایت بالقوه، نظام تامین‌اجتماعی کشور را تهدید می‌کند. با توجه به جمعیت ۶ تا ۸ میلیونی مهاجران خارجی (عمدتاً افغان) و هزینه‌های پیدا و پنهان آنها از جمله تهدید نظام سلامت، آموزش، امنیت غذایی، نیروی کار و …، استفاده از ظرفیت بالقوه مهاجران از جمله راهکارهایی است که می‌تواند چالش صندوق‌های بازنشستگی را به تعویق و یا از آن جلوگیری کند.

سرگروه

عاطفه رحمانی

موضوع

 انتخاب آزاد هویت و نقش های جنسیتی در ساحت فردی اجتماعی و خانوادگی

رتبه

۳
اعضای گروه: زینب جهاندار – انسیه برومندپور
چکیده ایده: مردانی که زنانه می زیند و زنان که در نقش مردانه فرو رفته اند تا جایی که علنا درخواست تغییر جنسیت خود را دارند و این امر هم در گفتمان های جوانان بیشتر دیده می شود و هم در تعداد افرادی که تغییر جنسیت داده اند و عملا نقش ها و هویت هایی غیر از آنچه که با آن به دنیا آمدند و زندگی کردند را انتخاب نموده و با آن ادامه زندگی می دهند. ابهام و سیالیت جنسیتی چیزی است که رسانه ها و سیاست های جهانی در پی ترویج آن هستند، و نشانه هایی از رشد آن در کشور هم دیده می شود. این مسئله علاوه بر تاثیر بر توان تولید نسل و جمعیت، می تواند منشا مشکلات عدیده فرهنگی، اجتماعی و حتی اغتشاش سیاسی شود. لازم است با تاکید بر قابلیت ها و مزیت های دو جنس، امکان بهره مندی مردان و زنان از همه فرصت های فردی و اجتماعی فراهم شود تا زمینه های فرارفتن از جنسیت کاهش یابد. سایر راهکارها نیز باید دردستور کار جدی قرار گیرد.

سرگروه

آرزو مفتاح پور

موضوع

 NEETها، فرصت‌سازی از یک تهدید بزرگ در ایران ۱۴۲۰

رتبه

۳
اعضای گروه: طاهره ایوبی – سید محمد میرجبرئیلی – علی دشتی
چکیده ایده: مشاهده جوانانی که نه شاغل هستند، نه در حال تحصیل و نه در حال یادگیری مهارت (نیْت‌)، در کشور ما یک پدیده نسبتاً جدید است. شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد در آینده نیْت‌ها می‌توانند به تهدیدی برای کشورها در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و امنیتی تبدیل شوند. با انجام اقداماتی می توان این تهدیدها را تبدیل به فرصت نمود. نگاه به نیْت‌ها به عنوان یک فرصت و نیز یک منبع خلاقیت و دگراندیشی درباره امور متداول ایده نوآیندی است. به عنوان مثال شاید نیْت‌ها ما را وادار کنند درباره مفهوم کار و بسیاری از مفاهیم متعارف دیگر دوباره‌اندیشی کنیم. با توجه به خصوصیات منحصر به فرد نیْت‌ها می‌توان از آن‌ها به عنوان یک سرمایه اجتماعی و فرصت برای پیشرفت و توسعه کشور استفاده کرد. بدین منظور تلاش‌های قانون‌گذاران را می‌توان به زمینه‌های نظیرِ؛ نگاه به سیستم آموزشی از منظر نیْت‌ها، تسهیلات مهارت آموزی، بازتعریف مفهومِ کار، اصلاح سیستم خدمات اجتماعی، ایجاد بازارهای جدیدِ کار و حمایت‌های اجتماعی معطوف نمود.

سرگروه

ابراهیم میرزائی

موضوع

همزیستی با شوری

رتبه

۳
اعضای گروه: روح‌الله عظیمی‌نژاد
چکیده ایده: افزایش غلظت نمک‌ها در آب و پدیده شور شدنِ آب،‌ و در پی آن خاک، یکی از معظلات بسیار مهم در بخش کشاورزی و تولید مواد غذایی در بیشترِ مناطق کشور است. تغییرات اقلیم، خشکسالی و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع، اصلی‌ترین دلایل شکل‌گیری این پدیده مواد عذایی هستند. از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۹۷ شوری متوسط آب در کشور بیش از دوبرابر شده است. برپایه تجربه‌های داخلی و جهانی راه موثری برای مقابله با پدیده شور شدن آب وجود ندارد و بهتر است به جای سیاست‌های مقابله‌ای راه سازگار شدن و همزیستی با پدیده شوری را پیش بگیریم. رویکرد پذیرش شرایط موجود و همزیستی با آن جان کلام این ایده است. در نتیجه این همزیستی می توانیم محصولات کشاورزی شورزیست و گونه های گیاهی و جانوری بومی مقاوم به شوری را به‌وجود آورده و ترویج کنیم؛ از شورابه جامد، مواد معدنی مختلف و فلزات گرانبها استحصال کنیم و دستاوردهای گوناگون فراوانی داشته باشیم.

سرگروه

میلاد فطانت فرد حقیقی

موضوع

معاشقه با هوش مصنوعی (پلتفرم های همدم آینده) مواجه حکمرانی با تنهائی و اعتزال انسان در ۱۴۲۰

رتبه

۳
اعضای گروه: ابوالفضل میعادیان – سعید رهنما
چکیده ایده: با توسعه هوش مصنوعی و استفاده از پردازشگر های متن، صدا و تصویر و در ادامه ظهور آواتارها و امکان شخصی سازی تمامی این موارد، علاقه جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده بشدت کاهش خواهد یافت. همچنین با توسعه و رشد این تکنولوژی ها به زودی باید منتظر پاندمی جهانی دیگری با نام پاندمی تنهائی باشیم. این موضوعات تجردگرایی وسیع را پدید آورده و نیروی کار جوان را بشدت کاهش خواهد داد و با وارد کردن نیروی کار اوضاع کشور در سخت ترین شرایط امنیتی قرار خواهد گرفت. با ظهور این موج و در نقطه شروع بودن این انقلاب، توصیه می گردد مداخله سریع توسط حاکمیت صورت گرفته و با ایجاد ساختار بالادستی و هماهنگ کننده ضمن پژوهش، بررسی و رصد وضعیت توسعه هوش مصنوعی، سیاست گذاری های مورد نظر، آموزش و آمادگی مواجهه با بروز اختلالات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و … و همچنین انجام اقدام متقابل به انجام رسد.

سرگروه

فهیمه لسان طوسی

موضوع

 گسیختگی اجتماعی با پیشران سیاست زمین

رتبه

۳
اعضای گروه: سیما خجسته
چکیده ایده: «از کشوری که یک وجب خاک آن به نام من نیست، دفاع نخواهم کرد» این جمله‌ای است که در سال‌های اخیر از زبان بعضی از افراد شنیده شده است. آنچه منجر به ایجاد چنین حسی در بعضی از مردم بویژه جوانان شده، نه فقدان دارایی و بلکه حس ناامیدی از ایجاد این امکان در آینده است. در صورت عدم اقدام جدی در این حوزه، در سال‌های آینده با گسترش تغییرات اقلیمی، تغییرات‌ جمعیت‌شناختی،  پایین آمدن قدرت خرید مردم و تشدید مهاجرت داخلی و خارجی ناشی از این روندها، حس «تعلق ملی و سرزمینی» در نسل آینده و «همبستگی اجتماعی» بیشتر تضعیف خواهد شد و موجب بروز مسئله نوپدید گسیختگی اجتماعی با پیشران سیاستگذاری‌های عمومی مسکن و زمین در ایران خواهد شد.

تیم های شایسته تحقیق

سرگروه

امین رضا وزیری نسب

موضوع

 ‌اپیدمی تنهایی (انزوای فزاینده در جوامع شهری)
اعضای گروه: سحر اعلایی – شهرزاد صابرحنان
چکیده ایده: نشانه هایی از بروز پدیده “تنهایی” در آمارها مشاهده می شود. تنهایی اجباری به عنوان پدیده ای رایج در جوامع مختلف وجود داشته است؛ اما تنهایی اگر به صورت اختیاری صورت گیرد و به عنوان سبکی برای زندگی انتخاب شود، مسائل متعدد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و… را در پی خواهد داشت. پدیده تنهایی اختیاری می تواند مفاهیم و معانی همچون خانواده و روابط اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و زمینه های شکل گیری الگوهای جدید زندگی فردی و اجتماعی را فراهم آورد. این موضوع نوپدید در ایران، نیاز به توجه و بررسی زمینه های پیدایش و رشد آن در سطح سیاستگذاری کلان را دارد.

سرگروه

سید حسن طیار

موضوع

تحقق حکمرانی هوشمند با رویکرد فضای مجازی و مشارکتی نسل Z
اعضای گروه: مینا مرادی – علی اخلاق‌دوست
چکیده ایده: حمایت از فناوری‌های پیشرو از جمله هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات می‌تواند تاثیر بسزایی در رشد کسب و کارها و افزایش سرمایه‌ اجتماعی دولت‌ها در آینده داشته باشند. محدودسازی و حکمرانی کنترلی فضای مجازی می‌تواند به مهاجرت نسل جدید که به نسل Z شهرت دارند و در استارتاپ‌ها و کسب و کارهای نوپا فعالیت دارند، بینجامد. در این راستا حضور نمایندگان استارتاپ‌ها و نسل جدید در شوراهای عالی و مجامع تصمیم‌گیرنده در این موضوع، می‌تواند در تحقق حکمرانی هوشمند، چندجانبه و مشارکتی در فضای مجازی موثر واقع شود.

سرگروه

فاطمه بابائیان

موضوع

 هوشمندی در تصمیم‌گیری (بررسی لزوم بهرمندی از هوش مصنوعی در سیاست‌گذاری عمومی)
اعضای گروه: مصطفی صفدری رنجبر
چکیده ایده: در آینده با گسترش فناوری‌های جمع‌آوری، پایش، پردازش، ذخیره‌سازی، انتقال و به اشتراک گذاری داده‌؛ حجم و تنوع داده‌های مربوط به مسائل عمومی افزایش یافته و دسترسی به آن‌ها آسان‌تر خواهد شد و براین مبنا ظرفیت استفاده از هوش مصنوعی در فرآیند سیاست‌گذاری کشور بیشتر خواهد شد که منجر به تحلیل و پیش‌بینی دقیقتر نتایج خط‌مشی‌های عمومی،  تعامل و مشارکت شهروندان در فرآیند سیاست‌گذاری عمومی و بهبود کارایی و شفافیت سیاستگذاری‌ عمومی از سوی دولت‌ها می‌شود. البته باید توجه کرد توسعه هوش‌مصنوعی در فرآیند سیاستگذاری عمومی به عنوان یک مسئله نوپدید آینده، چالش‌های ایجاد خواهد کرد که شامل نظارت‌ناپذیری عملکرد و رفتار هوش مصنوعی، عدم اطمینان از بی‌طرفانه‌ بودن داده‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی، و چالش مشخص نبودن نهاد مسئول در عواقب و پیامدهای سیاست‌های مبتنی بر هوش مصنوعی است.

سرگروه

عبدالکریم سالکی

موضوع

سازوکار توزیع‌شده تدوین و تنقیح قوانین؛ الگوی گذار از «هم‌زُدایی بازیگران سنتی» به «هم‌افزایی هوش جمعی و مصنوعی» در سپهر حکمرانی
اعضای گروه: مجتبی تویسرکانی – احمدرضا ملکی – سارا امینیان
چکیده ایده: در دنیای پساحقیقت، نیازمند اتخاذ رویکردی چندوجهی درقبال برساخت واقعیت(تصمیم)‌های اجتماعی برپایه مفاهمه و اعتماد متقابل است که در سایه مشارکت نظام‌مند، واقعی و مؤثر شهروندان در اداره امور عمومی ممکن خواهد شد. با این ‌توصیف، «هوش جمعی افزوده» با ترکیب «تخصص اصحاب توسعه‌یافته تنقیح»، «دانش ضمنی و تجربه زیسته همه ذی‌نفعان» و «قدرت هوش مصنوعی»، الگویی جدید در تنقیح قوانین است که مبتنی بر فناوری های جمع سپار و بلاکچینی هستند و می توانند انقلابی در سپهر تدوین و تنقیح قوانین و الگویی برای ارتقای حکمرانی عمومی محسوب‌ می‌شود.

سرگروه

نیره شاه محمدی

موضوع

 از هم گسیختگی(فروپاشی) هویت تربیتی مدرسه درسایه آموزش شخصی سازی شده
اعضای گروه: محمدجواد شفیعی
چکیده ایده: نفوذ فناوری‌های نوظهور چون متاورس، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، هولوگرام و هوش مصنوعی در حوزه آموزش، ویژگی‌های جذابی به فرایند تدریس و یادگیری افزوده است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به تنوع (بر محور سرگرمی) و انعطاف‌پذیری مبتنی بر نیاز بازار کار و ذائقه فراگیران اشاره کرد. مدل‌های جدید با تغییرات سریع، سازگارند و مستمراً بر اساس تقاضای فراگیران (و خانواده‌ها) و بازار کار، آرایش جدید می‌گیرند. کارشناسان اذعان دارند که این روند، مدل‌های آموزشی سنتی و نهاد فعلی مدرسه را با بحران مخاطب و کارآمدی روبرو می‌سازد. کاهش مقبولیت مدارس سنتی و بی‌اعتمادی حاصله، به تبع رشد منابع آموزشی غیراستاندارد (و حتی مغایر با فرهنگ ایرانی و اسلامی) را در پی دارد و به نظارت و کنترل دولت در هدایت تربیتی دانش آموزان و نسل آینده لطمه جدی وارد می‌نماید. متخصصان آموزش و پرورش به فکر راهکارهای مناسب برای ایجاد شخصی‌سازی در آموزش هستند تا هر یادگیرنده بتواند در مدارس فعلی، متناسب با توانایی‌های خود، بهترین مسیر ممکن را برای تخصص خود پیدا کند و در آن مسیر یادگیری، گام بردارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد ایجاد مدارس زندگی (در دوره ابتدایی) با آموزش مهارت‌های زندگی (تمرکز بر تربیت) و ایجاد مدارس شهروندی (در دوره متوسطه) برای مسئولیت پذیری و جامعه پذیر کردن دانش آموزان، تغییر نقش معلم به مربی و هدایت‌گر (که دانش‌آموزان را وفق نیازسنجی و سطح دسترسی به مراکز دولتی و خصوصی فعال در حوزه خدمات آموزشی متنوع، هدایت و نظارت کند) و نهایتاً پیشرفته شدن فرایندهای هدایت تحصیلی در مدارس فعلی همراه با مشارکت والدین، الگوهای ابتکاری جدیدی هستند که می‌توانند به قوام هویت تربیتی نهاد مدرسه در مقابله با روندهای فوق، کمک دهند.

هسته اصلی نوآیند ۲

سخنرانان اختتامیه نوآیند۲

دکتر بابک نگاهداری

رئیس

مرکز پژوهش‌های مجلس

دکتر امید رضایی‌فر

سرپرست

معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم

مربیان تخصصی نوآیند ۲

همراهان رویداد ملی نوآیند ۲

زمان بندی رویداد

آلبوم تصاویر نوآیند ۲